XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa

Testuingurua

Gaurkoa oraingoz argitara emango dugun azkenaurreko ipuina dugu.

Ikasturtea amaitzeko dagoela eta aspaldiko aste hauetan aurkitu nahi izan dugun pertsonai borobilari ere oporrak emango dizkiogu.

Eta azkenaurreko ipuina Xabi Galparsorok sinatzen du, orain harte izan dugun idazlerik zaharrenak, hamabost urte bete berriak bait ditu.

Itsasotik heldutako kontuak Poetak, kontu-kontalariek, artistek, erromantikoek, bere burua hil-nahi dutenek... askok eta askok momentu batean edo bestean, itsarora gidatzen dituzten beren begiak.

Ni ere itsarora begira bizi naiz, itsasoa niretzat abentura da eta. Abenturaren paradisua.

Kaiean egiten nituen ibilaldietan, gizon zahar batekin topo egiten nuen.

Arrantzalea izateko zaharregia zen, eta sareak konpontzen egoten zen.

Baina ez sare handiak, sare zati txiki bat baizik, beti berdina.

Zuloa konpontzen zion, zuloa berriro ere egiteko, gero berriro zuloa konpontzeko.

Lotsa ematen zidan gizonari begietara begiratzen gelditzea.

Pena ematen zidan.

Eta lotsa ematen zidan pena ematen zidalako.

Ez dakit ulertuko duzuen zer gertatzen zitzaidan gizon zahar eta triste hura ikusten nuenean.

Egun batetik bestera atrebitzen joan nintzen, eta hasi nintzen deskaro gehiagorekin begiratzen.

Orduan ohartu nintzen gizonak ez zuela inoiz itsasora zuzenean begiratzen.

Beti sareari begira zegoen, begiak mugitu gabe.

Horrela pasatu ziran egunak eta egunak eta egunak.

Orduan, lotsa ematen zidan hitz egiten hastea.

Baina, egun batzuk pasatu zirenean, hitz egiten atrebitu nintzen.

Bere ondoan eseri nintzen eta sarea konpontzea ea zaila zen galdetu nion.

Ezetz esan zidan, bizi guztia sareak konpontzen ibili zela itsasontzian zegoenean eta kaira etortzen zenean baita ere.

Lehenengo egun hartan ez genuen gehiago hitz egin.

Gizonak ez zeukan hitz egiteko gogorik, edo ez zeukan ohiturarik.

Abotsa ere justu-justu ateratzen zitzaion.

Jende gutxirekin hitz egiten zuela ematen zuen, eta gehiago gustatzen zitzaiola bakarrik egotea, bere pentsamentuekin eta bere oroigarriekin.

Esan dizuedan bezala, piskanaka piskanaka konfiantza gehiago hartu nuen zaharrekin, eta liburuetako marinela iruditzen zitzaidan askotan.

Baina kezkatuta nengoen.

Zergatik ez zuen inoiz itsasora begiratzen? Edo begiratzen zuen eta ni ez nintzen konturatzen?.

Egun batean, aitona zaharra ez zen agertu.

Kaia hutsik zegoen bera gabe.

Bera egoten zen lekuan, sare txikia aurkitu nuen, zulo batekin, konpondu gabe.

Kaieko guardiari galdetu nion ea ezagutzen zuen han egoten zen gizon zaharra, eta baietz esan zidan, kaieko etxe txiki batetan bizi zela eta berak egiten zituela bere lan guztiak, etxea, erropa-garbiketa eta den-dena.

Gaiso badago, nire laguntza behar zuela pentsatu nuen eta bere etxea bilatzen hasi nintzen jendeari galdetuz.

Ez zen oso famatua, baina azkenean aurkitu nuen.

Goikoa pisu batean bizi zen, eskilara asko igota.

Iritsi nintzenean, etxe txiki-txiki bat ikusi nuen, oso gauza gutxikin.

Eta bera oean zegoen, begiak itxita.

Lo zegoela pentsatu nuen, eta beheko tabernara jeitsi nintzen salda piska bat erostera.

Salda igo nionean, begiak ireki zituen, begi urdinak, nekatuak.

Nik ezer galdetu gabe, berak esan zidan: eskerrik asko etorri zarelako mutiko, eskerrik asko salda hau ekarri duzulako, zerbait beroa hartu nahi dut hemendik joan baino lehen....

Eta begiak betiko itxi baino lehen, hau esan zidan: Atzo, azkeneko aldiz, itsasoari begiratu nion.

Orduan ulertu nuen zergatik ez zuen inoiz itsasora begiratzen.